کاوش موضوع انسان
صفحه اصلی
انسان
اِنسان‌ها (نام علمی: Homo sapiens، هومو ساپییِن، یعنی انسان خردمند) یا انسان‌های مدرن رایج‌ترین و گسترده‌ترین گونه از نخستی‌سانان و همچنین آخرین گونهٔ بازمانده از سردهٔ هومو هستند. آن‌ها کَپی‌های بزرگی هستنند که مشخصه‌شان شامل کم‌مویی، دوپایی، و هوش بالا می‌شود. انسان‌ها با مغز بزرگ می‌توانند مهارت‌های شناختی پیشرفته‌تری داشته باشند تا در محیط‌های متنوع رشد کنند و سازگار شوند، ابزارهای به‌شدت پیچیده به وجود بیاورند و تمدن‌ها و ساختارهای اجتماعی پیچیده‌ای را شکل دهند. انسان‌ها بسیار اجتماعی هستند، به طوری که هر یک از آن‌ها تمایل دارند به شبکهٔ چندلایه‌ای از گروه‌های اجتماعی متمایز — از خانواده‌ها و گروه‌های همتایان گرفته تا کورپوریشن‌ها و دولت‌ها — تعلق داشته باشند. بدین ترتیب، تعاملات اجتماعی میان انسان‌ها طیف گسترده‌ای از ارزش‌ها، هنجارهای اجتماعی، زبان‌ها و سنت‌ها (که در مجموع آن را نهاد می‌نامند) ایجاد کرده است و هر یک از آن‌ها جامعه انسانی را تحکیم می‌سازد. انسان‌ها همچنین به‌شدت کنجکاو هستند: میل و علاقه به درک و تأثیرگذاری بر پدیده‌ها، باعث برانگیخته‌شدن آن‌ها به‌منظور گسترش علم، فناوری، فلسفه، اساطیر، دین و سایر چارچوب‌های دانش شده است. همچنین خود انسان‌ها چنین حیطه‌هایی مانند انسان‌شناسی، علوم اجتماعی، تاریخ، روانشناسی و پزشکی را مطالعه می‌کنند. تا آوریل ۲۰۲۴ تخمین زده می‌شود که بیش از ۸ میلیارد انسان زنده وجود داشته باشد.
انسان‌ها برای بخش عمده‌ای از تاریخچه‌شان، شکارچی-گردآورندهٔ کوچ‌نشین بودند. انسان‌ها از حدود ۱۶۰٫۰۰۰ تا ۶۰٫۰۰۰ سال پیش شروع به آشکارسازی مدرنیته رفتاری کردند. انقلاب نوسنگی که حدود ۱۳٫۰۰۰ سال پیش در جنوب غربی آسیا (و به‌صورت جداگانه در چند مکان دیگر) آغاز شد، شاهد ظهور کشاورزی و سکونتگاه انسانی دائمی بود. سپس این روند به پیشرفت تمدن منجر شد و آغازکنندهٔ دوره‌ای از رشد جمعیت مداوم (و در جریان) و دگرگونی‌های سریعِ فناوری بوده است. از آن زمان، تعدادی از تمدن‌ها ظهور و سقوط کرده‌اند، در حالی که تعدادی از پیشرفت‌های اجتماعی-فرهنگی و فناورانه منجر به دگرگونی‌های چشمگیری در سبک زندگی بشریت شده است.
مدارک به‌دست‌آمده از دی‌ان‌ای انسان نشان می‌دهد که انسان خردمند، حدود ۲۰۰٬۰۰۰ سال پیش، از آفریقا سرچشمه گرفته است، در حدود ۵۰٬۰۰۰ سال پیش، تغییرات بسیاری در رفتار او پدید آمد و در همان زمان، مهاجرت را آغاز کرد. انسان خردمند با دیگر انسان‌تباران، بچه‌دار شده‌اند و این باعث شد که پس از انقراض سه گونه دیگر، انسان‌تباران، دی‌ان‌ای آن‌ها همچنان در انسان خردمند، موجود باشد. انسان خردمند، حامل دی‌ان‌ای انسان‌تبار دنیسووا، انسان نئاندرتال و گونه‌ای دیگر که هنوز شناسایی نشده می‌باشد. افرادی که دارای‌تبار غیرآفریقایی هستند، بین ۲ تا ۴ درصد دی‌ان‌ای نئاندرتال‌ها را دارا هستند، ۳ تا ۴ درصد دی‌ان‌ای بومیان ملانزی، متعلق به انسان‌تبار دنیسووا است، و دی‌ان‌ای گروهی از شکارچی-گردآورنده آفریقایی، متعلق به گونه‌ای است که هنوز شناسایی نشده است. این انسان‌ها هوش بالا، توانایی تجزیه و تحلیل، زبان سخن گفتن، درون‌گرایی و احساسات داشتند. این استعدادها همراه با یک بدنِ راست‌قامت با توانایی راه رفتن و بازوان آزاد برای گرفتن اشیاء، انسان‌ها را به رفتن سفرهای طولانی (مانند مهاجرت) و استفاده از ابزارها توانا ساخت. این انسان‌ها با مهاجرت تقریباً در تمامی نقاط جهان به جز نواحی غیرقابل سکونت (مانند جنوبگان) ساکن شده‌اند. اما از قرن بیستم میلادی وسعت سکونت انسان‌ها به جنوبگان (توسط پایگاه‌های دائمی)، دریاها (توسط سکوها) و مدار زمین (توسط ایستگاه فضایی بین‌المللی) افزایش یافته است.
انسان‌ها همه‌چیزخوار و قادر به مصرف مواد گیاهی و جانوری بسیار متنوعی هستند و از زمان انسان راست‌قامت از آتش و سایر اشکال گرما برای تهیه و طبخ غذا استفاده می‌کردند. انسان‌ها تأثیر شگرفی بر محیط زیست داشته‌اند. آن‌ها شکارچی رأس هرم هستند و به ندرت توسط گونه‌های دیگر شکار می‌شوند. رشد جمعیت انسان، صنعتی‌سازی، توسعهٔ ارضی، مصرف بی‌رویه و احتراق سوخت‌های فسیلی منجر به تخریب و آلودگی محیط زیست شده است که به‌طور قابل توجهی در انقراض جمعی مستمر سایر اشکال حیات نقش دارد. در سدهٔ گذشته، انسان‌ها محیط‌های چالش‌برانگیزی مانند جنوبگان، ژرف‌دریا و ماورای جو را کشف کرده‌اند. سکونت انسان در این محیط‌های ناسازگار محدود و پرهزینه است، معمولاً مدت زمان کوتاهی دارد و محدود به سفرهای هدفمندِ علمی، نظامی یا صنعتی است. انسان‌ها از ماه دیدن کرده‌اند و در دیگر اجرام آسمانی از طریق فضاپیمای روباتیکِ ساختهٔ بشر حضور داشته‌اند. از اوایل سدهٔ بیستم، حضور مداوم انسان در قطب جنوب از طریق ایستگاه‌های پژوهشی و از سال ۲۰۰۰، حضور در فضا از طریق سکونت در ایستگاه فضایی بین‌المللی وجود داشته است. انسان می‌تواند تا هشت هفته بدون خوراک و چندین روز بدون آب زنده بماند. انسان‌ها معمولاً روزگرد هستند و به‌طور میانگین هفت تا نه ساعت در روز می‌خوابند. زایمان آن‌ها خطرناک است، به‌طوری که خطر بالای عوارض و مرگ وجود دارد. غالباً، هم مادر و هم پدر از فرزندان خود (که در بدو تولد درمانده هستند) مراقبت می‌کنند.... بیشتر در ویکی پدیا
